Sterilizers ฆ่าเชื้อได้อย่างไร ?

อะไร…ที่สามารถทำให้เชื้อโรคตาย.? แล้ว เครื่องแต่ละระบบ…ต่างกันอย่างไร.? และ มันเป็นอันตรายต่อมนุษย์…แค่ไหน.?

Sterilizers:เครื่องอบฆ่าเชื้อ

Sterilizer หนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ ที่ทำให้มนุษย์อยู่รอดปลอดภัย จากการติดเชื้อ ที่ถูกนำมาใช้ในโรงพยาบาล หรือ ภาไทยที่เรารู้จักและคุ้นเคย ก็คือ เครื่องอบฆ่าเชื้อ เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ หรือ หม้อนึ่งฆ่าเชื้อ

คุณสมบัติอย่างหนึ่งของ Sterilizer ที่เรานำมาใช้ประโยชน์ ก็คือ ความสามารถในการฆ่าสปอร์ของเชื้อโรค ที่มีความทนทานมากที่สุด นี่คือประโยชน์ของ Sterilizer โดยตรง ไม่ว่าจะเป็นแบบไหน รุ่นไหนก็ตาม ความกังขาในความสามารถในการฆ่าเชื้อที่ตามมาก็คือ…มันฆ่าสปอร์ของเชื้อโรคให้ตายได้แค่ไหน และ อย่างไร?

อะไรล่ะ…ที่สามารถทำให้เชื้อโรคตาย.?

การที่จะสามารถฆ่าสปอร์เชื้อโรคที่มีความทนทานสูงสุดให้หมดลงได้ จะต้องใช้ค่ากำหนด ทั้ง อุณหภูมิ ความดัน ความชื้นสัมพัทธ์ ความเข้มข้นของแก๊ส และ เวลา ตามมาตรฐานสากลที่ยอมรับกัน เราเรียก ค่าที่กำหนดเหล่านี้ ว่า Sterilization Critical factors คือ

        1. อุณหภูมิ (Temperature)
2. ค่าความอิ่มตัวของไอน้ำ (Saturated steam)
3. ความชื้นสัมพัทธ์ (Humidity)
4. ความเข้มข้นของแก๊ส (Gas concentration)
5. เวลา (Time)

แล้ว เครื่องแต่ละระบบ…มี Sterilization Critical factors ต่างกันอย่างไร.?

เครื่องมือที่นำมาใช้ในทางการแพทย์ ปัจจุบัน มีทั้งแบบที่ สามารถทนความร้อนสูงได้ และไม่สามารถทนความร้อนสูงได้ จากความหลากหลายของเครื่องมือแพทย์ ได้นำไปสู่ การเข้ามาของ เครื่องอบฆ่าเชื้อทางเลือก

เครื่องอบฆ่าเชื้อ ที่มีการนำมาใช้อยู่ในโรงพยาบาล เพื่อแก้ปัญหา ความหลากหลายของเครื่องมือแพทย์ ที่นิยมใช้กันก็คือ เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยความร้อนแห้งอุณหภูมิสูง เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยแรงดันไอน้ำอุณหภูมิสูง เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยแก๊สอุณหภูมิต่ำ เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยความร้อนแห้ง อุณหภูมิสูง

คำตอบคือ

ระบบความร้อนแห้ง (Dry Heat) :Sterilization Critical factors คือ อุณหภูมิ (Temperature) และ เวลา (Time)

เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยแรงดันไอน้ำ อุณหภูมิสูง
ระบบการทำสุญญากาศ (Pre-vacuum) และ ระบบอัดอากาศ (Gravity) :Sterilization Critical factors คือ อุณหภูมิ (Temperature), ค่าความอิ่มตัวของไอน้ำ (Saturated steam) และ เวลา (Time)

เครื่องอบฆ่าเชื้อด้วยแก๊ส อุณหภูมิต่ำ
ระบบแก๊สเอทธิลีนอ๊อกไซด์ (Ethylene oxide) :Sterilization Critical factors คือ อุณหภูมิ (Temperature), ความชื้นสัมพัทธ์ (Humidity), ความเข้มข้นของแก๊ส (Gas concentration) และ เวลา (Time)

ระบบแก๊สฟอร์มาลดีไฮด์ (Low Temperature Formaldehyde):Sterilization Critical factors คือ อุณหภูมิ (Temperature), ค่าความอิ่มตัวของไอน้ำ (Saturated steam), ความเข้มข้นของแก๊ส (Gas concentration) และ เวลา (Time)

ระบบแก๊สไฮโดรเจนเพอร์อ๊อกไซด์ พลาสมา (Low Temperature Hydrogen peroxide gas plasma): Sterilization Critical factors คือ อุณหภูมิ (Temperature), ความเข้มข้นของแก๊ส (Gas concentration) และ เวลา (Time)

Sterilization Critical factors

และ มันเป็นอันตรายต่อมนุษย์…แค่ไหน.?  

เรามาดูกันที่ ระบบการฆ่าเชื้อด้วยแก๊ส อุณหภูมิต่ำ ที่ใช้สารเคมีเป็นสารตั้งต้น ในการฆ่าเชื้อ คือ สารเอทธิลีนอ๊อกไซต์, ฟอร์มาลดีไฮด์ และ ไฮโดรเจนเพอร์อ๊อกไซด์

สารเคมีเหล่านี้ ทั้งหมดสามารถทำให้เกิดอันตราย กับมนุษย์ได้ ถ้าได้รับเข้าไปในปริมาณที่ไม่เหมาะสม เกินกว่าที่ร่างกายสามารถรับได้

องค์กรที่ดูแลเกี่ยวกับความปลอดภัย ด้านสิ่งแวดล้อมและในการทำงาน ได้กำหนด ค่ามาตรฐานที่มนุษย์สามารถรับได้ The permissible exposure limit (PEL) ในสารเคมีทั้งสามชนิด ดังนี้

        สารเอทธิลีนอ๊อกไซด์
        -OSHA กำหนด PEL ค่าความเข้มข้นเฉลี่ยตลอดระยะเวลา ทำงานปกติ 8 ชั่วโมง /วัน เท่ากับ 1 พีพี เอ็ม*

        ฟอร์มาลดีไฮด์
        -OSHA กำหนด PEL ค่าความเข้มข้นเฉลี่ยตลอดระยะเวลา ทำงานปกติ 8 ชั่วโมง /วัน เท่ากับ 0.75 พีพี เอ็ม*

        ไฮโดรเจนเพอร์อ๊อกไซด์
        -OSHA กำหนด PEL ค่าความเข้มข้นเฉลี่ยตลอดระยะเวลา ทำงานปกติ 8 ชั่วโมง /วัน เท่ากับ 1 พีพี เอ็ม*

อ้างอิง
*OSHA: Occupational Safety and Health Administration www.osha.gov 1-800-321-6742

วิธีการด้นหาข้อมูล ใน Google ให้พิมพ์คำว่า OSHA PEL mean ตามด้วยชื่อ สารเคมี ภาษาอังกฤษ ที่ต้องการหา เช่น formaldehyde, ethylene, hydrogen peroxide
ตัวอย่าง: OSHA PEL mean formaldehyde